BBV-overzichten

Beleidsmatige afwijkingen

Er worden geen beleidsmatige afwijkingen verwacht tot eind 2022.

Financiële afwijkingen

(bedragen x € 1.000)

Treasury € 303.000 V (I)

Deelnemingen / Dividend BIGA € 97.000 V (I)
Over 2021 keert Biga aan de aandeelhouders dividend uit op basis van het gerealiseerde jaarrekeningresultaat 2021. De gemeente ontvangt een bedrag van € 97.000.
In dit bedrag is een correctie van € 4.000 opgenomen voor de gewijzigde dividenduitkering 2019.

Rente € 61.000 V (I)
Het voordeel op de rentekosten bestaat uit:
- Een voordeel van € 55.000 door de nog steeds aanhoudende lage rentestand. In de begroting 2023 is het structurele rente-effect verwerkt, op basis van de bijgestelde liquiditeitsprognose.
- Een voordeel van € 25.000. De belastingdienst heeft bericht dat we over 2018 te weinig compensabele btw hebben ontvangen en heeft € 25.000 aan belastingrente vergoed.
- Een nadeel van € 19.000 door het verwerken van het Meerjaren Perspectief Grondexploitaties (MPG) per 1-1-2022.

Aflossing Grootboekleningen Nationale Schuld € 145.000 V (I)
Het Ministerie van Financiën gaat op 1 november 2022 over tot aflossing van de Grootboekleningen Nationale Schuld. De gemeente ontvangt een bedrag van € 214.000, gelijk aan de koerswaarde. De lening staat in de boeken voor een bedrag van € 69.000.

Belastingen € 421.000 V (I)

- Onroerendezaakbelasting (OZB) woningen en niet-woningen € 267.000 V (I)
* OZB woningen: De doorwerking van de meeropbrengst 2021 in combinatie met een licht hogere waardeontwikkeling zorgt voor een hogere opbrengst van € 193.000. Hiervan heeft € 77.000 betrekking op voorgaande jaren.
* OZB niet-woningen: De lichte waardedaling waarmee rekening was gehouden in de begroting doet zich nog niet voor. Dat effect wordt wat gedempt doordat het leegstandscijfer is opgelopen. Per saldo is er sprake van een voordeel van € 74.000, waarvan € 34.000 betrekking heeft op voorgaande jaren.

- Toeristenbelasting € 156.000 V (I)
De verwachte opbrengst toeristenbelasting over 2021 is € 156.000 opwaarts bijgesteld naar € 1.224.000.
Inzicht in de opbrengst over 2022 ontstaat pas in de loop van 2023.

- Forensenbelasting € 30.000 N (S)
Het nadeel is het gevolg van het opheffen van 2 vakantieparken waardoor het aantal objecten afneemt en de opbrengst structureel € 30.000 daalt.

- Overige belastingen € 28.000 V (I)
Betreft door BghU afgedragen invorderingskosten die zijn opgelegd aan te laat, of niet betalende klanten.

Algemene uitkering € 7.097.000 V (I/S)

Meicirculaire 2022 € 3.699.000 V (I)
In de raadsinformatiebrief over de meicirculaire zijn de financiële effecten toegelicht. De effecten voor 2023 en verder zijn opgenomen in de begroting 2023. Het effect voor 2022 wordt via de begrotingswijziging bij deze bestuursrapportage verwerkt.

Van de € 3.699.000 extra gemeentefondsuitkering in 2022, is € 2.903.000 direct op producten verwerkt en heeft daardoor geen effect op het begrotingssaldo (van dit bedrag is € 1.534.000 direct verrekend met uitgavenbudgetten in de programma's en zijn voor € 1.369.000 twee stelposten gevormd). Er resteert per  saldo een netto voordeel van € 795.000 op het begrotingssaldo.

Septembercirculaire 2022 € 3.124.000 V in 2022, € 1.240.000 V in 2023, € 305.000 V in 2024, € 483.000 N in 2025 en € 1.201.000 V in 2026.
De gemeentefondsuitkering stijgt, met uitzondering van 2025, in alle jaren van het financieel meerjarenperspectief. In de raadsinformatiebrief over de septembercirculaire zijn de financiële effecten toegelicht. De meerjarige effecten verwerken we in de begroting via deze tweede bestuursrapportage.
Vanuit de extra gemeentefondsuitkering wordt in 2022 € 1.124.000 direct verrekend met uitvoeringsbudgetten. Deze mutaties hebben daardoor geen effect op het saldo van de begroting. Verder wordt een schatting van de ruimte onder het BTW-compensatiefonds-plafond teruggedraaid (€ 228.000 N), omdat het meest actuele bedrag (€ 740.000) opgenomen is in de uitkering 2022 van de septembercirculaire.
Het netto effect van de circulaire op de meerjarenbegroting is: 2022 € 1.771.000 V, 2023 € 1.088.000 V 2024 € 180.000 V, 2025 € 515.000 N en 2026 € 1.170.000 V.

Stelposten Algemene uitkering € 274.000 V (I)
In de RIB meicirculaire is het risico op onderuitputting/ onderbesteding van de rijksuitgaven benoemd. Op basis daarvan is een stelpost opgenomen om een lagere gemeentefondsuitkering door lagere rijksuitgaven in de komende jaren op te kunnen vangen. Met het vastzetten van het volume-accres tot en met 2025 door een afspraak tussen VNG en het Rijk, kon dit onderdeel van de stelpost al in de begroting 2023 vrijvallen vanaf 2023 t/m 2025 (in het traject van het uitvoeringsprogramma 2023). Dit heeft geen effect op het jaar 2022.
In de septembercirculaire 2022 zijn op basis van een nieuwe systematiek van indexeren de accressen vanaf 2022 bijgewerkt. Hierdoor vervalt ook het risico van het indexatiedeel van het Gemeentefonds ter compensatie van loon- en prijsstijgingen, en daarmee kan ook dat onderdeel van de stelpost vrijvallen (€ 369.000 V in 2022, € 913.000 V in 2023, € 1.277.000 V in 2024, € 1.591.000 V in 2025 en € 1.356.000 V in 2026).

Op basis van de meicirculaire 2022 is een stelpost onzekerheden/risico's gevormd van € 1 miljoen in 2022. De stelpost is aangewend voor (verwachte) overschrijdingen op budgetten en verwerkt op de programma's in deze bestuursrapportage. Per saldo heeft dit geen effect op het begrotingssaldo.

Onttrekkingen aan de stelpost coronamiddelen van in totaal € 502.000 (V) in 2022, bestaande uit de volgende posten:
* Voor het coronaproof organiseren van de Gemeenteraadsverkiezingen 2022 heeft de gemeente binnen het coronasteunpakket € 71.000 ontvangen. Hiervan is uiteindelijk € 40.000 daadwerkelijk gebruikt (prog. 1).
* In 2022 is nog een rekening ontvangen voor meerkosten die zorgaanbieders in eerdere jaren hebben gemaakt voor de gevolgen van covid-19 (€ 30.000 prog. 5).
* Binnen de algemene voorzieningen WMO zijn in 2022 nog uitgaven gedaan voor de bestrijding van de effecten van covid-19 (€ 148.000 prog. 5).
* Voor jongerenwerk wordt € 64.000 (progr. 7) coronacompensatie beschikbaar gesteld.
* Aan de ondernemersverenigingen (BIZ) is € 139.000 toegekend (prog. 8).
* Er is € 50.000 (prog. 8) beschikbaar gesteld voor de horecavoucherregeling, waar horecaondernemers aanspraak op kunnen maken
* Aan de cultuursector is voor het tweede half jaar van 2022 € 31.000 en voor het eerste half jaar van 2023 € 15.000 (prog. 9) beschikbaar gesteld.

De boekhoudkundige verwerking van de stelpost coronamiddelen zorgt op het product Algemene uitkering voor een voordeel. Omdat daar in de programma's 1, 5, 7, 8 en 9 hogere lasten tegenover staan, heeft de mutatie per saldo geen effect op het begrotingssaldo (budgetneutraal).

Samengevat: mutaties Algemene Middelen 2022

Beleidsmatige afwijkingen

Inleiding
Tijdens de Covid-19-crisis in 2020 / 2021 ontstond een grote krapte op de arbeidsmarkt. Naast beroepen waarin al lange tijd sprake is van krapte –te denken valt aan civieltechnische en bouwtechnische (projectleiders)functies en functies aan de electro- en informatiseringskant – ontstond in deze periode krapte binnen in alle beroepen.

Met het weer meer opengaan van de maatschappij vanaf 2022 trad economische groei op en dit leidde tot een grotere behoefte aan personeel. Het effect daarvan is dat in alle sectoren van de arbeidsmarkt een personeelstekort is ontstaan.

Als reactie op dit arbeidsmarktvraagstuk heeft de gemeente voor de korte en lange termijn een strategie ontwikkeld. Voor de korte termijn zet de gemeente extra in op:
1 Het tijdelijk aantrekken van recruiters, die kennis hebben van de arbeidsmarkt en persoonsgericht en direct de verbinding kunnen leggen met potentiële kandidaten,
2 Profilering van de Utrechtse Heuvelrug als werkgever en arbeidsmarktcampagnes via veel sociale media. 3 Nieuwe werkwijzen in het werven en selecteren van medewerkers.

Voor de lange termijn zijn we gestart aan het vormgeven van:
1 Vitaliteit en inwerken van nieuwe medewerkers, zodat nieuwe en bestaande medewerkers langer aan ons verbonden blijven en zich kunnen (door)ontwikkelen.
2 Traineeprogramma en het weer mogelijk maken van stageplaatsen.

Dit allemaal om vacatures snel en succesvol in te vullen. Ondanks de nieuwe strategieën heeft de gemeente in 2022 nog te maken met veel vacatures en inhuur van externen.
Ontwikkeling salariskosten in combinatie met inhuur ten laste van vrijvallende salariskosten.
Voor het jaar 2022 houdt de gemeente in de begroting rekening met een bedrag aan salariskosten van
€ 23.131.000 . (Dit bedrag is exclusief de kosten van Griffie en College). De werkelijke salariskosten komen over 2022 naar verwachting uit op € 19.698.000,  onderuitputting   3.433.000. De belangrijkste oorzaken hiervoor zijn de mutaties in de personele bezetting en de krapte op de arbeidsmarkt waardoor sprake is van relatief veel vacatures. Het vervullen van alle vacatures kende een lange tot soms een zeer lange doorlooptijd waardoor, vanwege de noodzakelijke voortgang gekozen moest worden voor de tijdelijke oplossing van externe inhuur.

Bij de inhuur voor formatie ontstaat logischerwijs een omgekeerd beeld. In de begroting 2022 is momenteel voor deze inhuur een bedrag opgenomen van € 583.000. Daarnaast beschikt de gemeente over een bedrijfsvoeringsbudget, ruimte  € 349.000.

De werkelijke uitgaven voor externe inhuur bedragen over 2022 naar verwachting € 5.192.000. Na aftrek van de hiervoor genoemde beschikbare budgetten  en de vrijvallende salariskosten lijkt op het eerste oog nog sprake te zijn van een tekort van € 825.000 op de salariskosten. Binnen de begroting zijn echter ook nog projectgelden beschikbaar voor uitvoering van de Covid-19 maatregelen, de opvang van  Oekraïners en de extra inkomsten die we ontvangen voor de informatiemanager. binnen de begroting is daarmee voldoende dekking beschikbaar om de te verwachten salariskosten en de kosten van inhuur voor formatie te dekken.
In het onderstaande overzicht presenteert  de gemeente nog de omvang van de extra beschikbare dekkingsmiddelen vanuit de genoemde projecten.

Ontwikkelingen Inhuur ten laste van producten
In de begroting 2022 houdt de gemeente, naast de inhuur ten laste van formatie, rekening met inhuur op producten. Hiervoor is in de begroting een bedrag opgenomen van € 1.188.000. Op basis van de realisatiecijfers 2022 tot en met 1 oktober 2022 ( € 1.399.000) en de prognose voor de nog resterende maanden van het jaar( € 1.355.000) verwacht de gemeente voor het gehele jaar 2022 € 2.754.000 in te huren, een afwijking ten opzichte van de begroting met € 1.566.000.

Een deel van deze extra inhuurkosten leidt direct tot extra inkomsten (384.000) voor de gemeentelijke begroting. Voor een ander deel, verreweg het grootse deel van de extra inhuurkosten (€ 939.000) is dekking aanwezig binnen de kostenplaatsen van de begroting. Dit geldt echter niet voor de extra inhuurkosten die gemaakt worden voor het op orde brengen van de begraafplaatsadministratie (€ 178.000) en een klein deel van de extra inhuurkosten die gemaakt worden voor de aanleg van kabels en leidingen € 65.000).

Conclusie
In algemene zin kan geconcludeerd worden dat de gemeente ook in 2022 vanwege de hoge uitstroom, vacatures die vanwege de krapte op de arbeidsmarkt soms lang tot soms zeer lang openstaan maar ook omdat kennis soms zo specialistisch is dat het niet effectief is om deze zelf in huis te hebben, veel inhuurkosten moet maken. Inhuurkosten die voor het onderdeel formatie volledig gedekt kunnen worden uit de beschikbare vacaturegelden en de extra middelen die we krijgen voor de uitvoering van werkzaamheden in het kader van Corona en Oekraïne en die qua omvang gelijke tred houden met de omvang van de inhuur over het jaar 2021.

Voor de inhuur ten laste van de producten geldt ook dat de inhuur fors hoger is maar gelijktijdig dat de kosten daarvan gedekt kunnen worden binnen de middelen die hiervoor in de begroting  beschikbaar zijn. Uitzonderingen hierop vormen de onderdelen begraafplaatsen en kabels en leidingen.

Financiële afwijkingen

(bedragen x € 1.000)

Samenleving
Voor de regio Zuidoost Utrecht (ZOU) sociaal domein heeft de gemeente personeel in dienst. Op basis van de begroting van de regio moet het budget worden bijgesteld. Dit geldt zowel voor de lasten en de baten. De kosten worden volledig vergoed door de regio zodat sprake is van een budgettair neutrale wijziging.

Omgeving
Diverse kleine verschillen € 24.000
Algemene personeelslasten
Diverse kleine verschillen € 6.000

Publiek
De ombuiging receptie is organisatorisch te complex om uit te voeren. Voorbeelden van de knelpunten zijn dat in Doorn de gemeente ook beheerder is, er poststromen worden aangenomen en er verantwoordelijkheid is op het gebied van veiligheid voor gebruikers en aanwezigen. Hiermee is de bestuurlijke wens ontstaan om deze maatregel te herzien. De samenwerking met Bibliotheek RB-ZOUT rondom de Informatiepunten Digitale Overheid en aanspreekpunten in de cultuurhuizen wordt wél doorgezet, maar de Gemeente blijft de receptie-invulling in het Cultuurhuis in Doorn verzorgen. De 35.000,- bezuiniging die moest worden gerealiseerd vloeit terug naar het budget Dienstverlening.

In de begroting 2022 houdt de gemeente rekening met een bedrag van € 123.635 voor onvoorziene uitgaven. Op de peildatum van deze bestuursrapportage zijn nog geen uitgaven op dit budget gedaan.  Voor het resterende deel van het jaar is dit bedrag dan ook nog volledig beschikbaar.
Er zijn bij het college van B&W (nog) geen signalen dat dit budget in het resterende deel van het jaar alsnog aangesproken wordt. Desondanks stelt het college dit budget niet naar beneden bij omdat zich altijd een onvoorzien situatie kan voordoen. Indien het budget in het resterende deel niet wordt aangesproken leidt dit uiteindelijk tot een voordeel  van € 123.635 op het resultaat van de jaarrekening 2022.

Mutaties reserves

(bedragen x € 1.000)

Mutaties voorzieningen

(bedragen x € 1.000)